سوره لقمان (۳۱)

مكى و شامل سی و چهار آيه

به‏نام خداوند بخشنده مهربان

الم.(۱)

اين آيات كتاب حكيم است.(۲)

راه صحيح را به نيكوكاران نشان مى‏دهد و براى آن‏ها رحمت است.(۳)

نيكوكارانى كه نماز را به پا مى‏دارند و زكات مى‏دهند و به آخرت يقين دارند.(۴)

چنين افرادى از طرف خدايشان در راه صحيح هستند و رستگار مى‏باشند.(۵)

بعضى از مردم خريدار سخنان سرگرم‏كننده و بيهوده‏اند تا بدون علم (از روى نادانى و جهالت) مردم را از راه خدا منحرف كنند و آيات ما را به مسخره مى‏گيرند. چنين كسانى عذابى خواركننده دارند.(۶)

چون آيات ما بر او خوانده شود با تكبر رو برمى‏گرداند، مثل اين‏كه آن را نشنيده يا اين‏كه گوشش سنگين است. او را به عذابى پردرد بشارت بده.(۷)

افرادى كه ايمان آوردند و كار صحيح كردند بهشت پرنعمت مال آن‏ها است.(۸)

هميشه در آن خواهند بود. وعده خدا راست است، و او توانا و حكيم است.(۹)

خدا آسمان را بدون ستونى كه ببينيد خلق كرد، و در زمين كوه‏ها را قرار داد تا زمين شما را نلرزاند، و هر نوع جنبنده‏اى در آن پراكند، و از آسمان باران را نازل كرديم و در زمين هر نوع گياه پرارزش رويانديم.(۱۰)

اين خلقت خدا است. به من نشان دهيد كه ديگران چه آفريده‏اند؟ ظلم‏كنندگان در گمراهى واضحى هستند.(۱۱)

ما به لقمان حكمت داديم و به او گفتيم: از خدا سپاسگزارى كن. كسى‏كه شكر كند فقط به نفع خودش شكر مى‏كند و كسى‏كه شكرگزارى نكند، (بداند كه) خدا بى‏نياز و ستوده است.(۱۲)

وقتى را يادآورى كن كه لقمان در حالى‏كه به پسرش نصيحت مى‏كرد، به او گفت: فرزندم، چيزى را شريك خدا نساز، چون شرك ظلم بزرگى است.(۱۳)

درباره پدر و مادر به انسان سفارش كرديم. مادرش او را حامله شد، هر روز ناتوان‏تر مى‏شد و از شير گرفتن او دوسال طول كشيد. به او سفارش كرديم كه از من و پدر و مادرت سپاسگزارى كن که بازگشت همه به سوى من است.(۱۴)

اگر پدر و مادرت سعى كردند چيزى را كه علمى بوجود آن ندارى شريك من سازى، از آن‏ها اطاعت نكن، ولى در دنيا با آن‏ها به خوبى رفتار كن، و از راه كسى‏كه به سوى من برگشته پيروى كن. بازگشت شما به نزد من است و من شما را از كارهايى كه مى‏كرديد خبردار مى‏كنم.(۱۵)

فرزندم، اگر عمل تو به اندازه دانه خردلى باشد، و در تخته‏سنگ بزرگ يا در آسمان‏ها يا در زمين باشد، خدا آن را پاى حساب مى‏آورد، چون خدا دقيق و آگاه است.(۱۶)

فرزندم، نماز را به پا دار و امر به معروف و نهى از منكر كن و در مقابل مصيبتى كه به تو وارد شده صبر داشته باش. اين از كارهايى است كه تصميم قوى لازم دارد.(۱۷)

رويت را با تكبر از مردم برمگردان و با غرور در زمين راه نرو، چون خدا افراد خودپسند خودستا را دوست ندارد.(۱۸)

در راه‏رفتنت ميانه‏رو باش و صدايت را پايين بيار، چون زننده‏ترين صداها صداى الاغ‏ها است.(۱۹)

آيا متوجه نشده‏ايد كه خدا آنچه در آسمان‏ها و در زمين است مسخر شما كرده و نعمت ظاهرى و باطنى خود را بر شما تمام كرده؟ عده‏اى از مردم در مورد خدا بدون علم و هدايت و كتاب روشن به بحث مى‏پردازند.(۲۰)

وقتى به آن‏ها گفته شود: از آنچه خدا نازل كرده پيروى كنيد، مى‏گويند: ما از روشى كه پدرانمان را بر آن يافتيم پيروى مى‏كنيم، اگر چه شيطان آن‏ها را به عذاب سوزان دعوت كرده باشد.(۲۱)

كسى‏كه خود را تسليم خدا كند و نيكوكار باشد، به دستاويز محكمى چسبيده، و عاقبت كارها با خداست.(۲۲)

و كسانى‏كه منكر شدند، انكارشان تو را غمگين نكند. بازگشت آن‏ها پيش ما است و آن‏ها را از كارهايى كه مى‏كردند خبردار مى‏كنيم، چون خدا از آنچه در دل‏ها است اطلاع دارد.(۲۳)

مدت كوتاهى آن‏ها را بهره‏مند مى‏كنيم، و بعد آن‏ها را با عذاب شديدى درمانده مى‏نماييم.(۲۴)

اگر از آن‏ها بپرسى که چه كسى آسمان‏ها و زمين را افريده؟ حتماً مى‏گويند: خدا. بگو: ستايش و بزرگداشت نيز اختصاص به خدا دارد. ولى بيشتر آن‏ها اين را نمى‏دانند.(۲۵)

آنچه در آسمان‏ها و زمين است مال خدا است، چون خدا بى‏نياز و ستوده است.(۲۶)

اگر تمام درخت‏هايى كه در زمين است قلم شود و دريا (مركب شود) و هفت درياى ديگر براى نوشتن به كمك آن بيايند، كلمات خدا تمام نمى‏شود، چون خدا توانا و حكيم است.(۲۷)

خلقت شما و زنده‏ساختن دوباره شما در قيامت مثل آفريدن و زنده‏كردن يكنفر است، چون خدا شنوا و بينا است.(۲۸)

آيا متوجه نشده‏اى كه خدا شب را وارد روز مى‏كند و روز را وارد شب مى‏كند، و خورشيد و ماه را مسخر كرده كه هر يك تا مدت معينى حركت مى‏كند، و خدا از تمام كارهايى كه مى‏كنيد آگاه است؟(۲۹)

اين كار به علت اين است كه خدا حق است و تمام چيزهايى كه غير از او به كمك مى‏خوانيد، باطل هستند و خدا بلندمرتبه و بزرگ است.(۳۰)

آيا نديده‏اى كه كشتى به نعمت خدا در دريا حركت مى‏كند تا خدا قسمتى از آيات خود را به شما نشان دهد؟ نشانه‏هاى زيادى در اين كار براى هر فرد صبور سپاسگزارى وجود دارد.(۳۱)

وقتى موجى مثل كوه آن‏ها را فرا گيرد، خالصانه خدا را به كمك مى‏خوانند، و چون خدا نجاتشان دهد و به خشكى برساند، عده‏اى از آن‏ها ميانه‏روى مى‏كنند، و فقط افراد خيانتكار قدرنشناس منكر آيات ما مى‏شوند.(۳۲)

اى مردم، خودتان را از نافرمانى و عذاب خداوندتان حفظ كنيد، و از روزى بترسيد كه پدرى جزاى فرزندش را نمى‏دهد و فرزندى ذره‏اى جزای پدرش را نمى‏دهد. وعده خدا حق است، بنابراين زندگى دنيا و شيطان فريبكار شما را فريب ندهند.(۳۳)

علم زمان قيامت پيش خدا است، و خدا باران را نازل مى‏كند، و آنچه در رحم‏ها است مى‏داند و كسى نمى‏داند فردا چه كارهايى مى‏كند، و كسى نمى‏داند در چه سرزمينى مى‏ميرد. به راستى خدا دانا و حكيم است.(۳۴)